Η υγεία των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες

Ναύτης καθιστός και γυμνός, 1948 (Γιάννης Τσαρούχης)

Συστάσεις για μια πιο υγιή ατομική σεξουαλική συμπεριφορά

• Ομοφοβία
• Στίγμα (αρνητική συμπεριφορά και συνήθως άδικες πεποιθήσεις)
• Διάκριση (άδικη μεταχείριση ενός ατόμου ή μιας ομάδας ανθρώπων με διαφορετικό τρόπο)
• Η έλλειψη πρόσβασης σε πολιτισμικά και σεξουαλικά προσανατολισμένες κατάλληλες ιατρικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υποστήριξης
• Ανησυχίες σχετικά με την εμπιστευτικότητα
• Ο φόβος της απώλειας της εργασίας
• Ο φόβος του να μιλάμε για σεξουαλικές πρακτικές ή τον προσανατολισμό μας

Οι λόγοι αυτοί και άλλοι μπορούν να σε αποτρέψουν από το να αναζητήσεις υπηρεσίες εξέτασης, πρόληψης και θεραπείας, και την υποστήριξη από τους φίλους και την οικογένεια.

Στην πραγματικότητα, οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφιφυλόφιλοι και άλλοι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ των ανθρώπων που ζουν με τον ιό HIV (και στην Ελλάδα) και αποτελούν τα δύο τρίτα όλων των νέων μολύνσεων από τον HIV κάθε χρόνο. Επιπλέον, οι νέοι από 13 ως 24 ετών γκέι, αμφισεξουαλικοί και άλλοι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες αποτελούν πάνω από το 72% των εκτιμώμενων νέων μολύνσεων από τον HIV το 2010. Το 2012, πάνω από το 70% των καταγεγραμμένων κρουσμάτων σύφιλης, ήταν μεταξύ ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών.

Ένα μεγάλο ποσοστό των ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και άλλων ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, έχει HIV και ΣΜΝ. Αυτό σημαίνει ότι, γενικά ως ομάδα, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να εκτεθεί σε αυτές τις ασθένειες. Πάρα πολλοί άνδρες δεν γνωρίζουν αν έχουν HIV ή κάποιο άλλο ΣΜΝ, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να λάβουν την κατάλληλη ιατρική περίθαλψη και είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν εν αγνοία τις ασθένειες αυτές στους σεξουαλικούς συντρόφους τους.

Οι περισσότεροι gay, bisexual, και άλλοι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες μολύνονται με τον ιό HIV, κάνοντας πρωκτικό σεξ, το πιο επικίνδυνο είδος σεξ για να μολυνθούν με τον HIV. Κατά τη διάρκεια του πρωκτικού σεξ, είναι δυνατόν να μολυνθεί με HIV, τόσο ο παθητικός (bottom) όσο και ο ενεργητικός (top) σύντροφος. Ωστόσο, αν είσαι HIV-αρνητικός, κάνοντας παθητικό πρωκτικό σεξ χωρίς προφυλακτικό βρίσκεσαι σε πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης με τον ιό HIV από ότι αν έκανες ενεργητικό πρωκτικό σεξ. Εάν είσαι HIV-θετικός, κάνοντας ενεργητικό πρωκτικό σεξ χωρίς προφυλακτικό κινδυνεύεις να μεταδώσεις τον HIV στο σύντροφό σου.

Ποιες εξετάσεις συνιστώνται για τη διασφάλιση της σεξουαλικής υγείας των ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών;

Η σεξουαλική υγεία σου είναι σημαντική. Υπάρχουν μια σειρά από τεστ που μπορείς να κάνεις, και θα σε βοηθήσουν να μάθεις την κατάστασή σου και αν έχεις τον ιό HIV ή κάποιο άλλο ΣΜΝ, να λάβεις τη σωστή θεραπεία.

Όλοι οι σεξουαλικά ενεργοί ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά για ΣΜΝ. Ο μόνος τρόπος για να γνωρίζεις την κατάσταση της υγείας σου, είναι να εξεταστείς. Mπορείς να αναζητήσεις ένα κέντρο εξετάσεων, καλώντας το τηλέφωνο 1535. Ένα ΣΜΝ (όπως η γονόρροια) σε καθιστά πιο ευάλωτο να μολυνθείς με HIV ή να τον μεταδώσεις σε άλλους, γι αυτό είναι σημαντικό να εξετάζεσαι για να προστατεύσεις την υγεία σου και την υγεία του συντρόφου σου. Το CDC συστήνει οι σεξουαλικά ενεργοί ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι και άλλοι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες να εξετάζονται για:

• HIV (τουλάχιστον μία φορά το χρόνο)
• Σύφιλη
• Ηπατίτιδα Β
• Ηπατίτιδα C, αν έχεις γεννηθεί μεταξύ 1945 και 1965 και έχεις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου (βλέπε "πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα C")
• Χλαμύδια και βλεννόρροια του ορθού, αν έκανες παθητικό πρωκτικό σεξ κατά το παρελθόν έτος
• Χλαμύδια και βλεννόρροια του πέους (ουρήθρα), εάν έκανες ενεργητικό πρωκτικό σεξ ή αν σου έκαναν στοματικό σεξ κατά το παρελθόν έτος
• Γονόρροια του λάρυγγα, αν κάνατε στοματικό σεξ (σεξ με το στόμα σας στο πέος ή στον πρωκτό του συντρόφου σας) κατά το παρελθόν έτος

Μερικές φορές, ο γιατρός σου μπορεί να προτείνει μια εξέταση αίματος για έρπητα. Εάν έχεις περισσότερους από έναν σύντροφο ή αν έκανες περιστασιακό σεξ με άτομα που δεν γνωρίζεις, θα πρέπει να εξετάζεσαι συχνότερα για ΣΜΝ και μπορείς να επωφεληθείς αν εξετάζεσαι για HIV πιο συχνά (για παράδειγμα, κάθε 3-6 μήνες). Ο γιατρός μπορεί να σου προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες, εάν συζητήσεις ανοιχτά μαζί του για τις σεξουαλικές εμπειρίες σου. Ρώτα το γιατρό σου αν χρειάζεται να κάνεις εμβόλια για την ηπατίτιδα Α και Β, και για τον HPV.

Θα πρέπει να έχεις ένα γιατρό με τον οποίο να αισθάνεσαι άνετα μαζί του. Το ΚΕΕΛΠΝΟ μπορεί να σε παραπέμψει σε επαγγελματίες υγείας που είναι ειδικευμένοι στην παροχή υπηρεσιών υγείας σε ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. Αν έχεις HIV, πήγαινε στη σελίδα που έχει χρήσιμες πληροφορίες.

Ποια εμβόλια πρέπει να κάνουν οι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες;

Υπάρχει ένας αριθμός εμβολίων που μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία της υγείας σου.

• Δύο δόσεις του εμβολίου της ηπατίτιδας Α απαιτούνται για καλή προστασία και οι δόσεις θα πρέπει να γίνουν τουλάχιστον έξι μήνες χωριστά
• Μια σειρά τριών δόσεων του εμβολίου της ηπατίτιδας Β παρέχει συνήθως μακροχρόνια προστασία
• Υπάρχει επίσης ένας συνδυασμός εμβολίου και για τις δύο ηπατίτιδες Α και Β. Συνήθως γίνεται σε τρεις δόσεις, ώστε να παρέχει διαρκή προστασία

Το εμβόλιο γίνεται σε μία δόση και χορηγείται το φθινόπωρο, πριν την έναρξη της εποχής της γρίπης.

Το εμβόλιο του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι επίσης διαθέσιμο για τους gay, bisexual, και άλλους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες μέχρι 26 ετών, για την πρόληψη των γεννητικών κονδυλωμάτων και άλλους HPV που σχετίζονται με ασθένειες και παθήσεις, όπως στοματοφαρυγγικό καρκίνο ή καρκίνο του πρωκτού. Το εμβόλιο κατά του HPV χορηγείται ως μια σειρά τριών δόσεων μέσα σε έξι μήνες. Είναι καλύτερα να εμβολιαστείς πριν την πρώτη σου σεξουαλική επαφή, αλλά και αργότερα ο εμβολιασμός μπορεί να σε προστατεύσει αν δεν έχεις εκτεθεί στον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).

Πώς μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο για ΣΜΝ;

Μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα για να προστατεύσεις την υγεία σου. Μπορείς να μάθεις πώς τα ΣΜΝ μεταδίδονται και πως μπορείς να μειώσεις τις πιθανότητές σου να κολλήσεις κάποια από αυτά.

• Μίλα ειλικρινά με το σύντροφό σου για τα ΣΜΝ και εξετάσου πριν κάνεις σεξ.
• Χρησιμοποίησε προφυλακτικό σωστά και να το χρησιμοποιείς κάθε φορά που κάνεις σεξ.
• Σκέψου δύο φορές πριν συνδυάσεις το αλκοόλ και/ή τα ναρκωτικά με το σεξ. Μπορούν να μειώσουν την ικανότητά σου να πάρεις τις σωστές αποφάσεις και μπορούν να σε οδηγήσουν σε επικίνδυνη συμπεριφορά, όπως το σεξ χωρίς προφυλακτικό.
• Περιόρισε (όσο μπορείς) τον αριθμό των σεξουαλικών σου συντρόφων. Μπορείς να μειώσεις τις πιθανότητές να κολλήσεις κάποιο ΣΜΝ, αν έχεις σεξουαλικές σχέσεις μόνο με ένα άτομο που κάνει σεξ μόνο μαζί σου.
• Για να μάθεις περισσότερα σχετικά με τη μείωση της πιθανότητας μόλυνσης με τον ιό HIV, πήγαινε στην ενότητα για το HIV του παρόντος δικτυακού τόπου.

Ποια άλλα μέτρα μπορώ να πάρω για να προστατεύσω την υγεία μου;

• Ακολούθησε σωστά τη λήψη των φαρμάκων κατά του HIV. Αν έχεις HIV, μίλα με το γιατρό σου για να βεβαιωθείς ότι παίρνεις τη σωστή φαρμακευτική αγωγή με το σωστό τρόπο.
• PrEP/PEP. Μίλα με το γιατρό σου για το αν η PrEP ή η PEP είναι κατάλληλες για εσένα με βάση την HIV κατάστασή σου και τις σεξουαλικές σου πρακτικές.
• Διατήρησε την ψυχική σου υγεία. Δώσε προσοχή στην ψυχική σου υγεία και στις προοπτικές σου. Ζήτα ψυχολογική υποστήριξη εάν έχεις επίμονα αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό σου ή την υγεία σου.
• Μην καπνίζεις. Το κάπνισμα αυξάνει τις πιθανότητές να σου συμβούν καρδιακές παθήσεις, καρκίνος και εγκεφαλικό επεισόδιο. Αν έχεις HIV, το κάπνισμα αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σου σύστημα και αυξάνει τις πιθανότητές σου να πάθεις φυματίωση (TB) αν έρθεις σε επαφή με κάποιον που έχει φυματίωση. Έτσι, αν δεν καπνίζεις, μην το ξεκινήσεις τώρα. Εάν καπνίζεις, η διακοπή του καπνίσματος θα μειώσει τις πιθανότητές σου να πάθεις πολλά ιατρικά προβλήματα.
• Μείωσε τη χρήση αλκοόλ. Απέφυγε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η οποία μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα υγείας (για παράδειγμα, υψηλή πίεση αίματος ή καρκίνο) και να αυξήσει τις πιθανότητές σου να τραυματιστείς ή να έχεις ριψοκίνδυνες συμπεριφορές.
• Εξετάσεις για καρκίνο. Ρώτα το γιατρό σου σχετικά με την εξέταση για καρκίνο στον προστάτη, στους όρχεις, στο παχύ έντερο, στο στόμα και στον πρωκτό.
• Ασκήσου τακτικά. Η άσκηση μπορεί να σε βοηθήσει να διατηρήσεις ένα υγιές βάρος και να μειώσεις τη χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση.
• Τρώγε υγιεινά. Ένα υγιεινό γεύμα ή σνακ μπορεί να σε βοηθήσει να αποφύγεις τις καρδιακές παθήσεις και τις επιπλοκές της.
• Διατήρησε ένα υγιές βάρος. Οι γιατροί συχνά υπολογίζουν έναν αριθμό που ονομάζεται δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) για να διαπιστώσουν αν το βάρος σου είναι σε καλή κατάσταση. Αν γνωρίζεις το βάρος και το ύψος σου, μπορείς να υπολογίσεις το ΔΜΣ σου στην ιστοσελίδα: cdc.gov/healthyweight/assessing/index
• Εξετάσεις χοληστερόλης. Οι ενήλικες 20 ετών και άνω πρέπει να ελέγχουν τη χοληστερόλη τους κάθε πέντε χρόνια.
• Έλεγξε την αρτηριακή σου πίεση. Είναι σημαντικό να μετράς την αρτηριακή σου πίεση, διότι η υψηλή αρτηριακή πίεση συχνά δεν έχει συμπτώματα.